Een litteken ontstaat na een huidbeschadiging als gevolg van een operatie, een ongeval of een huidziekte. Hoe groter het oppervlak en hoe dieper, hoe langer de huid nodig heeft om te herstellen. Hoe langer het genezingsproces duurt, hoe groter de kans dat er een litteken ontstaat die als cosmetisch storend kan worden ervaren of andere klachten geeft.
Littekenvorming is afhankelijk van de leeftijd, erfelijke factoren, huidskleur, de locatie van de wond en het genezingsproces. De wondgenezing en het uitrijpen van een litteken kan een jaar tot anderhalf jaar duren. In de eerste fases is het niet gek dat het litteken wat rood en dik is, dit heeft alles te maken met het huidherstel. Klachten van een litteken ontstaan als:
- het litteken groter wordt
- het litteken rood, donker en verheven blijft
- het litteken jeukt of steekt
- het litteken een bewegingsbeperking geeft van een gewricht
- het litteken niet netjes is genezen en er niet mooi uitziet
We onderscheiden binnen de littekens drie verschillende vormen:
Een hypertrofisch litteken is meestal rood, verdikt en verheven en kan ook jeuk of pijn geven. Een hypertrofisch litteken kan zelf genezen maar dit kan soms jaren duren.
Een keloïd litteken komt voornamelijk voor bij mensen met een donkere huid. Een keloïd litteken is een abnormaal verdikte, onregelmatig gevormd rode tot donker gekleurd litteken. Het litteken is vaak groter dan de oorspronkelijke wond. Wanneer iemand één keloïd litteken heeft, is deze vaak gevoelig voor het vormen van nieuwe keloïd littekens.
Een atroftisch litteken is meestal klein, rond en ligt wat verzonken in de huid. Dit type litteken ontstaat wanneer er te weinig collageen en elastine wordt aangemaakt tijdens de genezing. Voorbeelden van deze littekens zijn acnélittekens en de plekjes na waterpokken.
